مدتی ست در کشور ما بعضی از طرفداران حقوق شهروندی یا طرفداران اخلاق زیستی مباحثی را در مورد محصولات تراریخته (اصلاح ژنتیکی شده) مطرح شده که بررسی این موضوع در قالب یک مقاله به جهت اهمیت بسیار آن خالی از لطف نیست.
1. تعریف محصولات تراریخته:
موادغذایی تراریخته (دستکاری شده ژنتیکی) به محصولاتی اطلاق می شودکه از انتقال یک یا چند ژن بین دونوع موجود زنده مختلف به وجود می آید (هرنوع انتقال ژن بصورت بین گونه ای و یا درون گونه ی به کمک ابزار مهندسی ژنتیک که موجب ایجاد یک یاچند صفت جدید و یا ویرایش یک یا چند صفت شود) گرچه این محصولات دانش بنیان می تواند ازمحسناتی مانند پرمحصولی ، و مقاومت نسبت به آفات بهره مند باشند اما مشکلات متعددی نیز برای چرخه طبیعی اکوسیستم ها و سلامتی انسان ها به وجود می آورند چرخه ی که طی هزاران سال گذشته به روال طبیعی خود ادامه داده و توسط انسان کمتر دستکاری شده است. این موارد چنان مضر است که می تواند به عنوان یک سلاح تمام عیار علیه ملت ها و حتی برای « عقیم سازی نسلها » مورد استفاده قرار بگیرد اما دانش محور بودن این محصولات ، و مزایای توصیفی آن به بهانه توسعه فناوری های نو سبب شده که مسئولین کشور ما بدون در نظر گرفتن معایب این محصولات تولید تجاری آن را در لایحه ششم توسعه بگنجانند .
2. تاریخچه محصولات تراریخته
رونمایی از این محصولات به سال 1982 میلادی برمی گردد در این سال اولین موش دستکاری شده ژنتیکی به صورت آزمایشگاهی تولید شد اما حوزه این دانش به تولید محصولات کشاورزی تراریخته نیز کشیده شد و تولید انبوه ذرت ، پنبه ، سویا و کلزای دستکاری شده ژنتیکی در دستور کار قرارگرفت ؛ برای مثال اولین تولید تجاری محصولات کشاورزی اصلاح شده ژنتیکی در سال 1986 توسط آمریکا و فرانسه و به واسطه تولید « تنباکو مقاوم در برابر علف کش » بود و در سال 1996 کمپانی «مونسانتو» به تولید انبوه و تجاری سویا مقاوم به علف کش گلایفوسیت(راندآپ) دست زد.
تاکنون تعداد ژن های ثبت شده تجاری محصولات دستکاری شده ژنتیک از مرز 1500مورد گذشته است این دستکاری در طبیعت میتواند لطمات جبران ناپذیری وارد کند دانشمندان حوزه اخلاق زیستی معتقدند فرآیندی را که در طبیعت هرگز اتفاق نمی افتد نباید در آزمایشگاه انجام دهیم مثلا هیچ گاه در طبیعت یک ماهی با گوجه فرنگی یاذرت جفت گیری نمی کند
3.چه کشورهایی محصولات تراریخته را تولید می کنند
چهارکشورآمریکا برزیل سوئیس و فرانسه کشت تجاری تراریخته را ممنوع کرده اند اما بذر آن را صادر می کنند.
4.چه محصولاتی تراریخته می شوند
علی رغم آنکه گفته می شود تولید محصولات تراریخته در دنیا محدود به 4 محصول ذرت کلزا سویا و پنبه است بیشتر مباحثی که در کشور ما مطرح شده مربوط به تولید برنج تراریخته است بجز کشت بسیار محدود در کشور چین آن هم به صورت کنترل شده و آزمایشگاهی در هیچ کجای دنیا برنج تراریخته به عنوان محصولی که مستقیما مورد مصرف انسان قرارگیرد ، کشت تجاری و انبوه نشده زیرا میزان مصرف روزانه برنج توسط انسان قابل مقایسه با ذرت ، کلزا و سویا نیست و تاکنون هیچ کشوری این مخاطره را نپذیرفته ست حتی کشورهایی مانند هند و پاکستان که نیازمند برنج زیادی برای مردم کشور خود هستند نیز بار تولید برنج تراریخته نرفته اند .
5. چه کشورهایی محصولات تراریخته را مصرف نمی کنند؟
حدود 38 کشور دنیا کشت محصولات تراریخته را ممنوع کرده اند و در بیشتر جوامع دنیا برچسب گذاری محصولات تراریخته امری ضروری و الزام آور است و آگاهی شهروندان از ماهیت مواد غذایی و انتخاب آگاهانه آنها مورد توجه دولت ها قرار دارد .
در سال 20015 سطح زیرکشت محصولات تراریخته در دنیا 1.8 میلیون هکتار کاهش یافت و انتظار می رفت این روند کاهش در سال 2016 تشدید شود اما کمپانی های تبلیغ کننده تراریخته به دنبال جلب رضایت کشورهای جهان سوم به منظور جلوگیری از کاهش سطح زیر کشت این محصولات هستند تا جایی که بعضا بذرهای تراریخته را به صورت رایگان در اختیار برخی کشورها قرار می دهند تا منع کشت در سایر نقاط دنیا را جبران کنند یا بازارهای خود را از دست ندهند .
کشورهایی مانند آلمان و سوئیس کشت تجاری و استفاده تراریخته را ممنوع نموده اند اما بذر این محصولات را تولید و صادر می نمایند در این میان سوالی پیش می آید که چرا هردوی این کشورها که سطح زیر کشت وسیع ذرت دارند بذرهای تراریخته خودشان را مورد استفاده داخلی قرار نمی دهند ؟!
بیشتر کشورهای اروپایی با وجود آنکه واردات این محصولات در اتحادیه اروپا آزاداست و مطابق قانون ، این کشورها مختار هستند که کشت این محصولات را در خاک خود محدود یا ممنوع کنند اما اقدام به کشت و تولید این محصولات نمی کنند ، ضمن اینکه بیشتر محصولات تراریخته در کشورهای دنیا مصارف غیر خوراکی و یا غیر مستقیم دارند تولید جهانی محصولات تراریخته بیشتر در زمینه تامین سوخت های زیستی یا خوراک دام و یا پوشاک مورد توجه قرار دارد و مواردی که این محصولات مستقیما وارد چرخه مصرف مردم شوند بسیار اندک و یا با آستانه احتیاط تعریف شده است .
6. راهیابی این محصولات به ایران
اواخر دهه 70 شمسی مصادف با ورود محققان ایرانی به تحقیقات مهندسی ژنتیک است در سال 1378 برنج دستکاری شده ژنتیکی با ژن مقاوم به کرم ساقه خوار در کشور تولید شد در سال های بعد نیز این روند اداممه پیدا کرد و متناسب با ارتقای دانش بیوتکنولوژی موسسات تحقیقاتی کشور نیز تجهیز شدند خصوصا طی سال های 80 تا 83 شمسی بسیاری از موسسات تحقیقاتی کشاورزی و پزشکی کشور به تجهیزات پیشرفته بیولوژی مولکولی مجهز شدند این سال ها مقارن با همان زمانی ست که زمزمه وجود تراریختگی در مواد غذایی وارداتی مطرح شد گرچه با کمال تاسف علی رغم اینکه ما ابزارهای تشخیصی مناسبی در اختیار داشتیم اما برای تشخیص و برچسب گذاری این محصولات اقدام موثری از سوی مسئولان انجام نشد!
بنا به گفته برخی کارشناسان واردات این محصولات به کشور بیش از یک دهه کتمان شده و زمانی که حساسیت ها نسبت به مخاطرات محصولات تراریخته تشدید شد افرادیکه اصرار به تولید انبوه و رهاسازی این محصولات در طبیعت داشتند ماجرای واردات تراریخته را در دهه اخیر علنی کردند و اذعان نمودند جای هیچ گونه نگرانی نیست ! در صورتی که سلامت یک محصول را آزمایشگاه های ذی صلاح و بی طرف تعیین می کنند نه صرفا ادعای سلامت از سوی ذینفعان !
در شرایط فعلی جریان ترویج تراریخته در کشور سودمحور به نظر می رسد عده ای شرکت هایی تاسیس کرده اند و از دولت برای این کار وام گرفته اند بنابراین اصرار دارند این محصولات زودتر تولید و وارد بازار شوند وآنان هم به سودشان برسند .
یک معاهده بین المللی در این زمینه می گوید یک محصول تراریخته پس از تولید باید از جنبه های گوناگون مورد آزمایش و بررسی قرار گیرد تا مخاطرات سلامتی و زیست محیطی آن به حداقل برسد انجام کامل این آزمایشات بعضا حدود 13 سال طول می کشد ! این مسئله از آن جهت نگران کننده است که چرا موافقان این محصولات بیش از یک دهه واردات آن را مسکوت نگه داشته اند و زمانی که از متوقف شدن واردات یا تولید آن بیمناک شدند موضوع را به صورت حرفه ای رسانه ای کردند.
واقعیت جهانی در مورد محصولات تراریخته این است که با گذشت بیش از 20 سال از تولید تجاری انحصار بذرهای استراتژیک تراریخته همچنان در دست شرکت های بزرگ آمریکایی ست که این کمپانی ها و شرکت های اقماری آنها حدود 80درصد از تولید بذرهای ژنتیکی دنیا را در اختیار دارند و با استراتژی حساب شده وارد کشورها می شوند کمپانی مونسانتو از یک حفاظ امنیتی و تجاری از جانب دولت آمریکا برخوردار است چراکه طبق قانون تجارت جهانی اگر هر مجموعه ای بدون پرداخت حق امتیاز این کمپانی اقدام به کشت و تولید این محصولات کنند مجرم شناخته شده و باید غرامت پرداخت کند در غیر اینصورت با دولت آمریکا طرف خواهد بود ، این کمپانی ها بیشتر از طریق مجموع های ظاهرا خیریه و عام المنفعه مانند بنیاد صهیونیستی راکفلر و در قالب طرح های مشترک تحقیقاتی و بورس تحصیلی نخبگان کشورهای هدف را تحت حمایت خود می گیرند و سپس این افراد آموزش دیده این پیام را از درون به دولت ها منتقل می کنند که کشت محصولات دستکاری شده ژنتیکی یک ضرورت انکار ناپذیر و هرگونه تعللی نشانه عقب ماندگی ست آنها به این نتیجه رسیده اند که بهترین روش توسعه تجارت محصولات تراریخته نفوذ در دولت هاست ، کشور ما سالها تحت تحریم ظالمانه کشورهای مختلف از جمله آمریکا بوده است و در حال حاضر نیز این تحریم ها به طور کامل رفع نشده اند ، آمریکایی ها به دلیل تحریم ساده ترین ابزارها و کالاها نظیر لاستیک هواپیما و تجهیزات مصرفی آزمایشگاهی را در اختیار ما قرار نمی دهند اما چگونه ست که میلیارد ها دلار محصول کشاورزی تراریخته آمریکایی بدون هیچ مانعی و تحریمی طی این چند سال وارد کشور ما شد است ؟ آنها همواره نشان داده اند که خیر خواه ملت ایران نیستند
7.دیدگاه علما و اسلام در مورد محصولات تراریخته
علی رغم تاکید برخی از مراجع نسبت به عدم استفاده ازاین محصولات متاسفانه مسئولین و سران دولت با بی اهمیتی و وقاهت به توسعه و گسترش این علم در کشور پافشاری می کنند ، به عنوان مثال چندی پیش دوتن از مراجع عالیقدر کشور ازجمله آیت ا... العظمی مکارم شیرازی با بیان اینکه « ما خلقت خداوند را کامل می دانیم» اصل را بر عدم دستکاری خلقت دانسته و فرموده اند « باید اجازه بدهیم خلقت در همان مسیر خودش ادامه یابد و دستکاری در طبیعت در نگاه کسی که به نظام کامل آفرینش معتقد باشد کار خلافی ست ، کسی هم که اعتقاد نداشته باشد می داند که طبیعت بسیار باهوش عمل کرده و مهره چینی دقیقی کرده ، بنابراین باید خیلی با احتیاط به آن بپردازیم ، خیلی باید ملاحظه کنیم مراقب باشیم اصل اولیه برای ما عدم دستکاری در نظام خلقت است » اما متاسفانه اخیرا محمدباقر نوبخت پس از اعلام نظر مراجع معظم در خصوص محصولات تراریخته و احتمال زیان بار بودن این محصولات در یک موضع گیری اعلام کرده است که دولت مدافع فعالی های بیوتکنولوژی و محصولات تراریخته است آقای نوبخت در یک موضع گیری اهانت آمیز گفته است : زمانی بوده است که برخی افراد به بلندگو به عنوان ابزار شیطان نگاه می کردند امروزه نیز برخی افراد به این محصولات چنین نگاهی دارند! کسی نبود به این مسئول محترم تذکر بدهد که نظر یک یا چند عالم و مجتهد شیعه فتوا و نظر اسلام است و نباید به این راحتی مورد تمسخر و کم لطفی قرار بگیرد .
به هر حال حداقل ترین حقوق یک شهروند در هر جای دنیا این است که در مورد این محصولات آگاهی داشته باشند و باانتخاب خودشان این محصولات را مصرف کنند در بسیاری از نقاط جهان حتی در کشورهایی که صادر کننده این محصولات هستند روی بسته بندی محصولات غذایی تراریخته بودن یا نبودن آن برچسب و نشانه گذاری شده است تا شهروندان در صورت تمایل آن محصول را استفاده نمایند .
8.اهداف کشورهای تولید کننده محصولات تراریخته از تولید و عرضه این محصولات
حالا زمان آن رسیده که اهداف کشورهای استعماری دنیا را بررسی کنیم :
سران
سازمان های مخفی یعنی انگلیس و آمریکا با مدیریت رژیم صهیونستی از همه
حیله ها برای این منظور بهره جستند. آنها با طرح "پروژه یوژنیکس" یا همان
"علم به‌نژادی"، همه تلاش خود را مصروف عقیم سازی مردم جهان، ممانعت از
تولد و کنترل زاد و ولد کردند و با همه قوا این پروژه را بر کشورهای شرقی و
مذهبی تحمیل نمودند.
"ادوارد سعید"، محقق معروف فلسطینی الاصل که در مجامع دانشگاهی آمریکایی
صاحب نام و کرسی است معتقد است "غرب همواره به شرق اسلامی با کینه و ترس
برخورد کرده است. برای این کینه و ترس، دلایل مختلف و فراوان روان شناختی و
مذهبی می توان ذکر کرد؛ اما همه دشمنی غرب، به نگاه آنها به چالش های آخر
الزمانی بر می گردد.
موضوع
"کشتار خاموش" ساکنان زمین و به حداقل رساندن این جمعیت و غلبه دادن
جماعتی خاص بر عموم مردم، جزء برنامه های دائمی سران مخفی و موسسان حکومت
جهانی بوده است. تباه شدن حرث و نسل، آلودگی آب و نان، تحمیل غذا و داروی
رنگین، اما مسموم در کنار بسیاری از ترفندها، عمر عمومی ساکنان زمین را به
50% عمر طبیعی کاهش داده است. سران سازمان های مخفی یعنی انگلیس و آمریکا
با مدیریت رژیم صهیونستی از همه حیله ها برای این منظور بهره جستند. آنها
با طرح "پروژه یوژنیکس" یا همان "علم به نژادی"، همه تلاش خود را مصروف
عقیم سازی مردم جهان، ممانعت از تولد و کنترل زاد و ولد کردند و با همه قوا
این پروژه را بر کشورهای شرقی و مذهبی تحمیل نمودند.
مهندسی
ژنتیک، علم جدیدی است که با دست کاری در اساس طبیعت، موجودات گیاهی و
حیوانی و دخل و تصرف در ژن ها و حتی وارد ساختن ژن های سایر موجودات در
دانه های زراعی به تولید محصولات جدید مبادرت می ورزد. محصولاتی که در صورت
و شکل ظاهری مشابهتی کامل با محصول اصلی دارند اما با حمل مولکول های جدید
در خود، پیامدهای غیر منتظره و مطالعه نشده ای را خواهند داشت که یکی از
پیامدهای جدی و خطرناک آن عقیم کردن زنان و مردان، سرطانی کردن سلول ها و
نیز ایجاد اختلالات شدید روحی و روانی در افراد است.
بنیانگذاران صهیونیستی پروژه یوژنیکس یا همان دروغ بزرگ انقلاب سبز
بنیادهای
صهیونیستی "راکفلر"، و چند شرکت فرا
ملیتی در زمره سرمایه گذاران اصلی این پروژه شیطانی اند. آنها این پروژه را
در دهه 1970 میلادی با عنوان و به بهانه انقلاب سبز برای تغییر ژنتیکی
بذرها و تخم های گیاهی آغاز کرده اند.
خزانه و انبار بذرها و تخم های قیامت
یکی
از اهداف "پروژه یوژنیکس"، جمع آوری کلیه گونه های مختلف بذر و دانه
خوراکی مورد نیاز کشاورزان همچون گندم، برنج و ذرت و نگهداری انحصاری و
منجمد شده این دانه های بومی در دپوی تخم و بذر، در نزدیکی "روستای
لانگربین" واقع در جزیرة "اسپیدس برگن" و در داخل یک کوه است. برنامه ریزی
شده است تا در "خزانه و انبار بذرها و تخم های قیامت" ۳ میلیون تخم و بذر
نباتی و گیاهی ذخیره گردد. این انبار از ساختار فنی ویژه‌ای، از جمله
دیوارهای مسلّح به فولاد به ضخامت یک متر، درب‌های فولادی و سیستم کنترل
بسیار پیشرفته برخوردار است. بذرها و دانه‌های موجود در این انبار برای حفظ
و به دور نگه داشتن از رطوبت در ظرف‌های ویژه‌ای نگهداری می‌شوند.
برای
ساخت "انبار بذرها و تخم های قیامت" بالغ بر 123 میلیارد دلار هزینه شده
است و ریاست این انبار بر عهده شخصی کانادایی به نام "مارگاریت کتلی
کارسون" است ( رئیس سابق "شورای جمعیت "آقای راکفلر یهودی بوده است و این
شورا نیز با هدف کاهش جمعیت کشورهای در حال توسعه و عقیم کردن مردم آن
کشورها تاسیس شده است.) بعد از دپوی دانه های بومی در" انبار قیامت" بذرهای
دست کاری شده ژنتیکی و محصولات غذایی ای که تغییر ژنتیکی پیدا کرده اند در
بین کشاورزان و مردم مستضعف توزیع می گردد و بدین ترتیب کشاورزان ناگزیر
به خرید بذری می شوند که تنها برای یک بار قدرت زایش دارند و بنابراین هر
ساله کشاورزان در هنگام کشت، ناگزیر به خرید دانه های بذر جدید می شوند و
با این برنامه ریزی، مواد گیاهی و حیوانی دست کاری شده هر ساله با
ساختارهای جدیدتر و البته خطرناک تر در سبد غذایی مردم قرار می گیرد.
این انبار بزرگ در جزیره‌ای دورافتاده در
مجمع‌الجزایر سوالبارد نروژ در ۱۰۰ کیلومتری از قطب شمال قرار گرفته‌است،
انبار جهانی دانه‌های کشاورزی سوالبارد، در انتهای یک تونل یخی در عمق ۴۱۰
فوتی حفر شده‌است. حتی اگر برق منابع محلی از کار بیفتد، شرایط دمای زیر
صفر درجه (فارنهایت) طبیعی این انبار یخی، سرمای کافی برای بقاء بعضی از
دانه‌های کشاورزی نظیر گندم تا۱۷۰۰ سال و سورگوم تا ۲۰۰۰۰ سال موثر است.
حتی در بدترین شرایط گرم شدن کره زمین
برای دویست سال، یخ بطور طبیعی در اطراف این خزانه وجود خواهد داشت.
تسهیلات ایمنی نظیر درب‌های فلزی سنگین با قفل‌های جداگانه، سطوح گوناگونی
از امنیت برای ترخیص کالا از گمرک از این انبار نیز فراهم کرده‌است.
ساخت و ساز خزانه جهانی بذر سوالبارد در
ماه ژوئیه ۲۰۰۶ آغاز و در سپتامبر۲۰۰۷ تکمیل و نخستین محموله دانه‌های
کشاورزی در فوریه ۲۰۰۸ تحویل شد. مکان دور افتاده، شرایط سخت و نیاز به
مهندسی منحصربه‌فرد همه چالش‌هایی برای سازندگان بود. نزدیک به چهار ماه در
سال، این منطقه کاملاً تاریک است.
آیا واقعا این انبار کلکسیون بذرهای جهان برای خدمت به مردم جهان است ؟ شما باور می کنید ؟ همانطور که اشاره شد رئیس این انبار بزرگ یک زن کانادایی الاصل است که قبلا در موسسه صهیونیستی راکفلر مسئول بخش سیاست های کنترل جمعیت در جهان بوده است موسسه ای که برای اولین بار تحقیقات کنترل جمعیت و عقیم سازی مردان وزنان جهان را شروع تبلیغ کرد ؛ چه رابطه ای بین این دو سازمان وجوددارد؟ !!!
در
"پروژه یوژنیکس" یا همان علم به نژادی؛ پروژه‌ها و برنامه‌های متنوعی به
کار گرفته شده است، از جمله «عقیم و نازا کردن» زنانی که عموماً در سنین
باروری قرار دارند، «مقطوع‌النسل کردن» مردان، به اجرا گذاردن برنامه‌هایی
از قبیل «تنظیم خانواده» و شعارهایی مثل: جمعیّت کمتر و زندگی بهتر(!)،
عمومی و اجباری کردن کشت بذرها و دانه‌های تغییر ژنتیک داده شده (GMO) که
دارای اثرات مخرّب و مرگ‌آوری بر محیط زیست و سلامتی و حیات انسان است، مثل
پروژه‌های تولید «ذرّت عقیم کننده» و «برنج سرطان‌زا» به عنوان دست‌آورد
مهندسی ژنتیک، دستکاری ژنتیکی DNA حیوانات و تغییر ماهیّت طبیعی آنها و در
نتیجه «بیماری‌زا نمودن گوشت و محصولات لبنی و گوشتی» حاصل از آنها که حامل
بسیاری از بیماری‌های کشنده و مرگ آفرین، «مثل سرطان پروستات» در مردان و
«سرطان سینه» در زنان، به عنوان حاصل این‌گونه اقدامات ژنتیکی اعلام شده
است، تولید داروهای مرگ آفرین، یا تعبیه نمودن مواد عقیم‌کننده در داروها،
تولید و فروش بیماری‌ها! و… همه و همه نقشه های شومی است که امریکا و رژیم
صهیونیستی در سر می پروراند.
جهت اطمینان خاطر افرادی که احیانا شک دارند که آیا صهیونیست ها سردمداران کشت و توسعه محصولات درآمیخته در جهان هستند از زبان نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل این مطلب را بشنوید!
نخست وزیر رژیم صهیونیستی اسرائیل در سخنرانی خود در هفتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد (سال ۲۰۱۵ میلادی) در نیویورک مدعی شد:
اسرائیل رهبر جهان در علم و فناوری است.
در سایبر، نرم افزار، آب، کشاورزی، دارو، بیوتکنولوژی و موارد بسیار زیاد از این دست.
اسرائیل اکنون همه جا هست. در میکروپروسسور ها و درایوهای فلش کامپیوتر شما است.
در تلفن های هوشمند شما است، زمانی که از پیام رسان های فوری استفاده می کنید.
در مزرعه های شماست.
زمانی که محصولات خود را آبیاری می کنید و محصولات و غلات خود را تازه نگه می دارید.
در دانشگاه شماست.
در قفسه داروهای شماست.
حتی اسرائیل در بشقاب غذای شماست. زمانی که گوجه فرنگی های آبدار و خوشمزه را می خورید.
اینها همه در اسرائیل اصلاح شده اند!
سخن آخر
دشمنی یهود و مسیحیت را یادمان نرود ...
وَلَن تَرضىٰ عَنکَ الیَهودُ وَلَا النَّصارىٰ
حَتّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُم ۗ قُل إِنَّ هُدَى اللَّهِ هُوَ الهُدىٰ ۗ
وَلَئِنِ اتَّبَعتَ أَهواءَهُم بَعدَ الَّذی جاءَکَ مِنَ العِلمِ ۙ ما لَکَ
مِنَ اللَّهِ مِن وَلِیٍّ وَلا نَصیرٍ﴿ بقره۱۲۰﴾
هرگز
یهود و نصاری از تو راضی نخواهند شد، (تا به طور کامل، تسلیم خواسته‌های
آنها شوی، و) از آیین (تحریف یافته) آنان، پیروی کنی. بگو: «هدایت، تنها
هدایت الهی است!» و اگر از هوی و هوسهای آنان پیروی کنی، بعد از آنکه آگاه
شده‌ای، هیچ سرپرست و یاوری از سوی خدا برای تو نخواهد بود.
